کم خونی در گربه ها

کم خونی در گربه ها یعنی تعداد گلبول های قرمز یا هموگلوبین خونشون کمتر از حد طبیعی شده که میتونه دلایلی مثل انگل و یا بیماری های مزمن داشته باشه، که این بیماری ها را در ادامه بررسی میکنیم

 از نشانه های کم خونی در گربه هم می تونیم به ضعف، بی حالی و حتی مشکلات جدی تر که در مقاله آوردیم اشاره کنیم، اگر شما هم مثل من یه گربه دوست داشتنی دارین بهتره از این علائم با خبر باشین تا اگر خدایی ناکرده متوجهشون شدین خیلی زود از دامپزشک کمک بگیرین و یا اگر رژیم غذایی اشتباهی براش دارین استفاده میکنید اون رو تغییر بدین. 

در این مقاله خواهیم خواند 

• کم خونی گربه چیست؟
• انواع کم خونی در گربه ها
  • کم خونی بازژنراتیو -بدن می تونه جبران کنه
  • کم خونی غیربازژنراتیو -بدن نمی تونه جبران کنه
  • کم خونی همولیتیک -تخریب گلبول های قرمز
• چه گربه هایی بیشتر در خطرن؟
• علائم کم خونی در گربه ها
• دلایل کم خونی در گربه ها
• تشخیص کم خونی گربه: روش های دقیق و تخصصی
  • معاینه فیزیکی کامل
  • آزمایش خون کامل (CBC)
  • آزمایش های تکمیلی
  • آزمایش بیوشیمی خون
  • آزمایش ادرار
  • تست های تخصصی تر
  • تصویربرداری برای تشخیص کم خونی در گربه ها
• درمان کم خونی در گربه ها
  • تغذیه مناسب و مکمل ها برای درمان کم خونی گربه
  • درمان بیماری های زمینه ای
  • انتقال خون در موارد شدید
• پیشگیری از کم خونی گربه
• چه زمانی به دامپزشک مراجعه کنیم؟
• عوارض خطرناک کم خونی درمان نشده در گربه ها
  • آسیب های اعضای حیاتی بدن در اثر کم خونی در گربه
  • ضعف سیستم ایمنی ناشی از کم خونی گربه
  • مشکلات تنفسی و قلبی
  • شوک و مرگ ناگهانی
  • کیفیت زندگی بسیار پایین

کم خونی گربه چیست؟

کم خونی در گربه ها یعنی بدنشون به اندازه کافی گلبول های قرمز سالم نداره یا هموگلوبین خونشون پایین تر از حد طبیعیه. گلبول های قرمز و هموگلوبین مثل سیستم حمل و نقل اکسیژن در بدن عمل می کنن و اگر کم بشن، بافت ها و اندام ها اکسیژن کافی دریافت نمی کنن، که در ادامه در بخش علائم کم خونی در گربه ها بهتون گفتم این امر منجر به چه نشانه هایی میشه. 

چرا گلبول های قرمز اینقدر مهمن؟

گلبول های قرمز حاوی هموگلوبین هستن که اکسیژن رو از ریه ها به تمام بدن می رسونه.اگر تعداد این سلول ها کم بشه، گربه احساس خستگی و ضعف می کنه چون اکسیژن به خوبی منتقل نمی شه.کم خونی خودش یک بیماری مستقل نیست، بلکه کم خونی نشونه ای از یک مشکل دیگه در بدن گربه است.

انواع کم خونی در گربه ها

کم خونی در گربه ها انواع مختلفی داره که در ادامه توضیح میدیم.

1-کم خونی بازژنراتیو گربه -بدن می تونه جبران کنه

وقتی بدن گربه به دلیل کمبود آهن، ویتامین B12 یا اسید فولیک نمی تونه گلبول قرمز بسازه بهش میگیم کم خونی بازژنراتیو گربه پیش اومده که راه درمان این کم خونی در گربه ها تغذیه درست و  ا استفاده از مکمل ها است. 

2-درمان کم خونی غیر از ژنراتیو گربه -بدن نمی تونه جبران کنه

کم‌خونی غیر از ژنراتیو (Non-regenerative anemia) در گربه یعنی مغز استخوان به اندازه کافی گلبول قرمز جدید نمی‌سازد. درمانش کاملاً بستگی به علت زمینه‌ای دارد، چون این نوع کم‌خونی معمولاً یک نشانه از بیماری دیگر است، نه خودش بیماری اصلی مثل بیماری هایی که در ادامه برات توضیح میدم و البته روبه روی هر بیماری راهکارهایی درمانی این بیماری ها در گربه ها رو هم گفتم. 

۱. درمان علت زمینه‌ای کم خونی غیر از ژنراتیو در گربه ها 

• بیماری‌های مزمن کلیوی  مثل نارسایی کلیه گربه گه راهکار درمانی استفاده از هورمون محرک اریتروپوئز (مثل darbepoetin یا epoetin) + مکمل آهن و کنترل فسفر و رژیم غذایی مناسب گربه مخصوص کلیه است، در این رابطه حتما لازمه گربت رو به دامپزشک مرتبط نشون بدی 

• بیماری‌های التهابی یا عفونی (مثل FeLV،  ایدز گربه یا FIV  و fip  در گربه ها ، مایکوپلاسما)  که درمان عفونت با آنتی‌بیوتیک یا ضدویروس، ضدالتهاب انجام میشود. 

• کمبود تغذیه‌ای (مثل کمبود آهن، ویتامین B12، فولیک اسید) راه کار درمانی این مورد استفاده از مکمل های خوراکی یا تزریقی است. 

• سرطان یا بیماری مغز استخوان در گربه ها که متاسفانه راه کار شیمی‌درمانی، جراحی یا درمان حمایتی بر اساس نوع تومور ایجاد شده میباشد. 

• اختلالات خودایمنی که مغز استخوان را تحت تاثیر قرار میدهد و داروهای سرکوب‌کننده سیستم ایمنی (مانند پردنیزولون، سیکلوسپورین) میتونه براشون راه کار های درمانی باشه البته به صورت جدی توصیه میکنم با مشورت با دامپزشک اینکار انجام بشه. 

۲. درمان حمایتی کم خونی غیر از ژنراتیو در گربه ها

• انتقال خون : وقتی کم‌خونی شدید و خطرناک است.

• مکمل تغذیه‌ای : B-complex، آهن، اسید فولیک.

• مدیریت تغذیه : غذای با پروتئین باکیفیت و هضم‌پذیر، مخصوص گربه‌های بیمار.

۳. پیگیری و آزمایش

• CBC و آزمایش مغز استخوان برای پایش پاسخ به درمان که مشخص بشه گربه چقدر میتونه به درمان پاسخ بده و چقدر پاسخ مثبت داشتیم

• بررسی مکرر علت اصلی، چون اگر علت برطرف نشود، کم‌خونی برمی‌گردد.

3-کم خونی همولیتیک گربه -تخریب گلبول های قرمز

بعضی بیماری های خودایمنی یا مسمومیت ها باعث میشه بدن گربه خودش گلبول های قرمز رو از بین ببره.

صفحات مرتبط : برای خرید لوازم گربه ها میتوانید پت شاپ های اطراف خود را در این صفحه پیدا کنید : پت شاپ های اطراف من همچنین میتوانید به صفحات پت شاپ شرق ، پت شاپ غرب ، پت شال در شمال تهران و منتخب بهترین پت شاپ های نارمک مراجعه کنید

کم‌خونی همولیتیک در گربه یعنی گلبول‌های قرمز قبل از عمر طبیعی‌شان از بین می‌روند (همولیز)، و مغز استخوان معمولاً هنوز توان تولید دارد، ولی سرعت تخریب بالاتر از جایگزینی است.

انواع کم‌خونی همولیتیک در گربه

1. خودایمنی (Immune-Mediated Hemolytic Anemia – IMHA)
   سیستم ایمنی گربه به اشتباه به گلبول‌های قرمز حمله می‌کند.

2. عفونی
   مثل Mycoplasma haemofelis (هموپلاسموز)، FeLV، FIV.

3. سمی یا دارویی
   مثل پیاز، سیر، داروهای خاص (استامینوفن، ایبوپروفن)، فلزات سنگین.

4. ثانویه به بیماری‌های دیگر
   تومورها، پانکراتیت، بیماری‌های خودایمنی دیگر.

 علائم بالینی کم خونی همولتیک در گربه ها 

• رنگ‌پریدگی لثه

• بی‌حالی و ضعف

• تند شدن تنفس و ضربان قلب

• زردی (ایکتر) در لثه، چشم یا پوست

• ادرار تیره

• کاهش اشتها

درمان کم‌خونی همولیتیک گربه

۱. درمان علت اصلی

• عفونت‌ها : آنتی‌بیوتیک مناسب (مثل داکسی‌سایکلین برای Mycoplasma haemofelis به مدت حداقل ۳ هفته).

• سموم یا داروها : قطع منبع و درمان حمایتی (مثل N-acetylcysteine در مسمومیت با استامینوفن).

• بیماری‌های زمینه‌ای : درمان اختصاصی (مثلاً تومور، پانکراتیت).

2. کنترل سیستم ایمنی در IMHA

• پردنیزولون (Prednisolone) : داروی اصلی برای کاهش حمله ایمنی به گلبول‌ها.
  در موارد مقاوم : سیکلوسپورین یا آزاتیوپرین (با احتیاط).

• کاهش دوز به مرور وقتی که تعداد گلبول‌ها پایدار شد.

3. درمان حمایتی

• انتقال خون یا پلاسمای فشرده: در کم‌خونی شدید (PCV زیر ۱۵٪).

• مایع‌درمانی برای جلوگیری از آسیب کلیه به علت هموگلوبین آزاد.

• مکمل‌های آنتی‌اکسیدان (ویتامین E، ویتامین C) و ویتامین‌های گروه B.

• مدیریت استرس و مراقبت محیطی : محیط آرام برای کاهش نیاز اکسیژن بدن.

پیگیری روند درمان تا بهبودی کم خونی گربه

• CBC هر چند روز تا هفته برای پایش پاسخ درمان.

• کنترل عوارض داروهای سرکوب‌کننده ایمنی.

• احتمال عود وجود دارد، مخصوصاً در IMHA.

چه گربه هایی بیشتر در خطر کم خونی هستند؟

• بچه گربه ها به دلیل سیستم ایمنی ضعیف
• گربه های مسن با بیماری های مزمن
• گربه های خیابانی که در معرض انگل و سوءتغذیه هستن
• گربه هایی که سابقه مسمومیت یا آسیب داخلی دارن
• اگر گربه تون بی حال شده یا تغییر رنگ در لثه هاش دیدید، حتما به دامپزشک مراجعه کنید چون کم خونی می تونه سریع پیشرفت کنه!

علائم کم خونی در گربه ها

اگر گربه تون این نشانه ها رو داره، ممکنه کم خونی داشته باشه:

• لثه های رنگ پریده یا سفید
• بی حالی و کم تحرکی
• کاهش اشتها
• تنفس سریع یا مشکل دار
• وزن کم کردن ناگهانی

دلایل کم خونی در گربه ها

کم خونی در گربه ها به دلایل متنوعی میتونه بوجود بیاد و همونطور  که گفتیم، کم  خونی گربه خودش نشونه از یه مشکل یا بیماری دیگه است.

کمبود آهن و تغذیه نامناسب

• تغذیه ضعیف یا کمبود آهن می تونه باعث کم خونی بشه. گربه هایی که غذای بی کیفیت می خورن یا رژیم نامناسبی دارن، بیشتر در خطرهستند.

انگل های خونی مثل کک و کنه

• کک و کنه با مکیدن خون گربه می توانند باعث کم خونی شدید شوند، مخصوصا در بچه گربه ها یا گربه های ضعیف.

بیماری های مزمن مثل نارسایی کلیه

• بعضی بیماری ها مثل نارسایی کلیه یا مشکلات کبدی می تونن تولید گلبول های قرمز رو کاهش بدن و کم خونی ایجاد کنن.

مسمومیت یا آسیب های داخلی

• خوردن مواد سمی مثل پیاز یا بعضی داروها می تونه به گلبول های قرمز آسیب بزنه. همچنین خونریزی داخلی به دلیل تصادف یا تومور هم از دلایل کم خونیه.

تشخیص کم خونی گربه: روش های دقیق و تخصصی

وقتی گربه شما علائم کم خونی رو نشون میده، دامپزشک برای تشخیص دقیق چندین مرحله رو طی میکنه:

معاینه فیزیکی کامل

• دامپزشک ابتدا این موارد رو بررسی میکنه:
• رنگ لثه ها (در گربه های سالم باید صورتی روشن باشه)
• بررسی ضربان قلب و تنفس
• معاینه چشم ها و غشاهای مخاطی
• لمس شکم برای بررسی بزرگی طحال یا کبد

آزمایش خون کامل (CBC)

• این آزمایش اصلی ترین روش تشخیص کم خونیه که موارد زیر رو مشخص میکنه:
• تعداد گلبول های قرمز (RBC)
• مقدار هموگلوبین (HGB)
• هماتوکریت (HCT) - درصد گلبول های قرمز در خون
• اندازه و شکل گلبول های قرمز

آزمایش های تکمیلی

• بسته به نتایج اولیه، ممکنه این تست ها هم لازم بشه:

آزمایش بیوشیمی خون

• بررسی عملکرد کلیه و کبد
• اندازه گیری سطح آهن و پروتئین ها
• ارزیابی الکترولیت ها

آزمایش ادرار

• بررسی وجود خون در ادرار
• ارزیابی عملکرد کلیه ها
• تشخیص عفونت های ادراری

تست های تخصصی تر

• آزمایش کوombs برای تشخیص کم خونی همولیتیک
• آزمایش سطح ویتامین B12 و فولات
• تست های انعقاد خون
• نمونه برداری از مغز استخوان در موارد شدید
• تصویربرداری برای تشخیص کم خونی در گربه ها

در بعضی موارد نیاز به:

• رادیوگرافی برای بررسی اندام های داخلی
• سونوگرافی برای مشاهده طحال و کبد
• اندوسکوپی در صورت شک به خونریزی گوارشی

دامپزشک با توجه به نتایج این آزمایش ها میتونه نوع کم خونی، شدت اون و علت اصلی رو تشخیص بده. این موضوع برای انتخاب بهترین روش درمان خیلی مهمه. یادتون باشه تشخیص زودهنگام میتونه شانس درمان رو خیلی افزایش بده!

درمان کم خونی در گربه ها

درمان کم خونی در گربه خیلی زیاد تحت تاثیر تشخیص صحی علت کم خونی گربه ست. بنابراین حتما به دامپزشک متخصص مراجعه کرده و مراحل تشخیص صحیح رو پیش ببرید و از خوددرمانی پرهیز کنید. در ادامه به روشهای مختلف جهت درمان کم خونی در گربه ها می پردازیم.

تغذیه مناسب و مکمل ها برای درمان کم خونی گربه

اگر کم خونی خفیف باشه و دلیلش ضعقف تغذیه حیوون باشه، دامپزشک ممکنه مکمل آهن یا ویتامین B12 تجویز کنه. همچنین غذاهای مقوی و سرشار از پروتئین توصیه میشه.

درمان بیماری های زمینه ای

اگر کم خونی به دلیل بیماری دیگه ای باشه، اول باید اون مشکل درمان بشه. مثلا کنترل نارسایی کلیه یا درمان عفونت.

انتقال خون در موارد شدید

در کم خونی های حاد، گربه ممکنه نیاز به انتقال خون داشته باشه. این کار فقط در کلینیک های مجهز انجام میشه.

پیشگیری از کم خونی گربه

تغذیه با غذای باکیفیت و سرشار از آهن

کنترل منظم کک و کنه

چکاپ سالانه نزد دامپزشک

دور نگه داشتن مواد سمی از دسترس گربه

چه زمانی به دامپزشک مراجعه کنیم؟

اگر گربه تون علائمی مثل بی حالی شدید، لثه های سفید یا تنفس مشکل دار رو نشون میده، فورا به دامپزشک مراجعه کنید. کم خونی شدید می تونه خطرناک باشه!

با مراقبت درست و توجه به تغذیه، می تونید از کم خونی گربه تون جلوگیری کنید. یادتون باشه تشخیص زودهنگام کمک زیادی به درمان می کنه!

عوارض خطرناک کم خونی درمان نشده در گربه ها

اگر کم خونی گربه شما درمان نشه، میتونه عواقب جدی و حتی مرگباری داشته باشه. اینجا به مهم ترین خطرات اشاره می کنیم:

آسیب های اعضای حیاتی بدن در اثر کم خونی در گربه

مغز و قلب: این اعضا به اکسیژن زیادی نیاز دارن. کمبود اکسیژن طولانی مدت میتونه باعث آسیب دائمی بشه

کلیه ها: ممکنه دچار نارسایی کلیه بشن که خودش مشکل رو بدتر می کنه

کبد: عملکرد سم زدایی کبد مختل میشه

ضعف سیستم ایمنی ناشی از کم خونی گربه

گربه بیشتر در معرض عفونت ها قرار میگیره

بهبود زخم ها و بیماری ها خیلی طول میکشه

حتی بیماری های ساده هم در گربه مبتلا به کم خونی میتونن خطرناک بشن

مشکلات تنفسی و قلبی

• قلب مجبوره سخت تر کار کنه که کمبود اکسیژن رو جبران کنه
• این فشار اضافه میتونه منجر به نارسایی قلبی بشه
• تنفس سریع و سطحی میشه که خودش انرژی بیشتری میگیره

شوک و مرگ ناگهانی

در موارد شدید کم خونی در گربه ها:

• فشار خون به شدت پایین میاد
• اعضای بدن یکی پس از دیگری از کار میفتن
• گربه ممکنه ناگهانی از پا دربیاد

کیفیت زندگی بسیار پایین

حتی قبل از رسیدن به مراحل خطرناک:

• گربه اصلا انرژی نداره و مدام خواب آلوده است
• اشتهایش رو کامل از دست میده
• دیگه علاقه ای به بازی یا تعامل با انسان ها نداره

نکته مهم: کم خونی خفیف هم اگر درمان نشه، میتونه به مرور زمان بدتر بشه. هرچه زودتر اقدام کنید، شانس درمان موفق بیشتر میشه. گربه هایی که کم خونی شدید دارن، گاهی نیاز به بستری فوری و حتی انتقال خون دارن.