میدونی آسکاریازیس یا آسکاریس در سگ ها و گربه ها یکی از شایعترین بیماریهای انگلیه که امکان داره به ما هم منتقل بشه البت قبلا در مورد بیماری های مشترک انسان و سگ و آیا موی گربه باعث نازایی میشه صحبت کردیم اما این مورد کاملا متفاوته ❓❗ حتما وقتی تصمیم گرفتی یک حیوان خانگی مثل سگ یا گربه رو به سرپرستی بگیری و به عنوان عضو جدید وارد خونه کنی از بیماریهای مشترک بین حیوان و انسان خیییییلی ترسیدی 😱، اصلا نمیخوام نگرانت کنم یا بترسونمت فقط میخوام بدونی با وجود اینکه تعداد بیماریهای مشترک و قابل انتقال از سگ و گربه به انسان ها کمه اماااااا وجود داره! ولی این اطمینان رو بهت میدم که با رعایت بهداشت، چکاپ و معاینه ی حیوان هیچ مشکلی به وجود نمیاد و میتونی با خیالی راحت در کنار دوستهای پشمالو و خوشگلت زندگی کنی، برای همین هم بهت پیشنهاد میکنم که این مقاله رو تا آخر بخونی چون مطمئنم خیلی برات مفیده پس اگه آماده ای بزن بریم چون قراره کلی مطلب آموزنده با هم یاد بگیریم.
📌 قبل از اینکه برم سر اصل مطلب میخوام بهت بگم برای اینکه حیوان خانگی سالمی داشته باشی و خیالت بابت انتقال بیماریهای مشترک حیوان و انسان آسوده باشه لازمه که حیوان رو برای معاینه و چکاپ بصورت مرتب پیش دامپزشک ببری؛ پیدا کردن دامپزشکی نزدیک خونه هم با من! 😊 الان بهت میگم چطوری کافیه روی لینک لیست دامپزشکی ها کلیک کنی بعدش با فیلتر کردن استان و خدمات میبینی که به اطلاعات تماس لیستی از کلینیکهای دامپزشکی نزدیک خونه دسترسی داری به همین سادگی!
در این مقاله چه خواهیم خواند؟
بیماری های انگلی در سگ و گربه ها
همونطور که گفتم بیماریهای انگلی یکی از شایعترین مریضیها بین حیوانات خانگی از جمله سگ و گربه ها است. انگلها انواع مختلفی دارند و زیستگاهشون یا داخل بدن حیوانه یا روی پوست آنها. من میخوام در این مقاله در مورد یکی از انواع کرم در سگها و گربه ها که از خانواده ی آسکاریس هاست صحبت کنم، این کرم ها ساختار لوله ای شکلی دارند و در بدن حیوان زندگی میکنند برای همین هم بهشون میگن انگلهای داخلی.
انواع آسکاریس در حیوانات
شاید این کرمها رو در مدفوع یا محتویات معده ی حیوان وقتی که استفراغ میکنه دیده باشی، این کرمهای گرد و دراز بیشتر در توله سگ و بچه گربه ها دیده میشه و شامل 3 نوع زیر است:
toxascaris leonina 🔴 (توکساسکاریس لئونینا)
toxocara canis 🔴 (توکسوکارا کنیس)
toxocara cati 🔴 (توکسوکارا کتی)
❎ Toxocara cati و toxocara canis دو نوع شایع و متداول کرمهای آسکاریس هستند.
در واقع از بین چند کرم گردی که محل زندگیشون روده ی باریک حیوان است شایع ترینشون انواع آسکاریسها هستند که در بین آنها هم توکسوکار کانیس و توکسو کارا لئونینا جزء کرمهای گردی هستند که شایعتر بوده و در روده ی بزرگ، رگهای خونی و مجاری تنفسی حیوان زندگی میکنند.
کرم آسکاریس چه شکلیه؟
آسکاریسها شبیه به رشته های ماکارونی پخته شده هستند که سفید رنگ و صاف بوده و این کرمها طولی برابر با 2 تا 8 سانتیمتر دارند و بعد از اینکه مدتی در هوای آزاد قرار میگیرند به خود میپیچند. این کرمهای سفید رنگ میتونند از غذای هضم شده در گوارش سگ یا گربه تغذیه کنند و برای همین باعث میشوند حیوان دچار سوء تغذیه شود. آسکاریسها با چسبیدن به دیواره ی دستگاه گوارش میتونند از طریق خون به کبد و بعد از آن وارد ریه ی حیوان بی زبون شده و با رفتن به نای و ایجاد سرفه، بار دیگر بلعیده و دوباره به دستگاه گوارش بازگردند.
⚠️ متاسفانه این کرمهای موذی میتونند انسان رو هم آلوده کنند به خصوص افرادی که دارای سیستم ایمنی ضعیفی هستند. برای همینه که میگم یکی از بیماریهای قابل انتقال از سگ و گربه ها به انسان کرم های آسکاریس هستند.
علائم ابتلا به آسکاریس در سگ و گربه ها
از جمله مهمترین علائم این بیماری میتوان به اختلالات گوارشی اشاره کرد، اگه متوجه شدی سگ پشمالو 🐩 یا گربه ی ملوست 😻 اشتهاش رو از دست داده یا علامتهای زیر رو داره احتمال داره به آسکاریس مبتلا شده باشه.
◾ اسهال
◾ لرزش
◾ تشنج
◾ لاغری
◾ استفراغ
◾ عصبانیت
◾ نفخ شکم
◾ حالت تهوع
◾ مشکل در تنفس
◾ تورم روده و معده
◾ سردرد و سرگیجه
◾ آبریزش بیش از حد آب دهان
تشخیص آسکاریازیس یا آسکاریس در سگ ها و گربه ها
اگر در مدفوع یا استفراغ سگ یا گربه متوجه رشته های سفید رنگی شدی احتمال اینکه حیوان به آسکاریس مبتلا شده باشه وجود داره و باید خیلی سریع آن رو پیش دامپزشک ببری. معمولا دامپزشک میتونه از طریق معاینه و بررسی نفخ شکم و تورم معده و روده و بعد از آن انجام آزمایش وجود این انگل را تشخیص دهد.
✍️ البته در صورتیکه عفونت حاد باشه این کرم ها به راحتی قابل مشاهده خواهند بود، در غیر اینصورت به راحتی با چشم دیده نمیشوند پس باید هر علامت غیرعادی و مشکوک در حیوان رو جدی بگیری.
درمان کرم سفید در مدفوع گربه
معمولا دامپزشک برای درمان کرم سفید در مدفوع سگ یا گربه آنتی بیوتیک یا داروهای ضد انگلی تجویز می کند، یک برنامه ضد انگلی سگ یا گربه میتونه باعث بهبود حال حیوان شود.
علت ابتلا به کرم آسکاریس در حیوانات
حیواناتی مثل سگ و گربه میتوانند از روشهای زیر به آسکاریس مبتلا شوند:
☑ مصرف غذای آلوده
☑ خوردن تخم حاوی نوازد کرم در محیطهای آلوده ای مانند خاک
☑ خوردن شکار آلوده به تخم انگل
☑ انتقال از طریق شیر مادر یا جفت به توله
حالا که با این بیماری انگلی، علائم، نحوه ی انتقال و روش درمانش آشنا شدی بهتره انواع آسکاریس و ویژگیهای آن رو هم بیشتر بشناسی.
toxascaris leonine (توکساسکاریس لئونینا)
همونطور که گفتم توکساسکاریس لئونینا یکی از انواع آسکاریس هاست، نرهای این کرم طولی برابر با 7 و ماده ها تا 10 سانتیمتر رشد خواهند کرد. این نوع از آسکاریس در روده ی باریک حیواناتی مانند سگ، گربه، گرگ 🐺، روباه و دیگر حیوانات وحشی گوشتخوار زندگی میکنند.
اگه به هر طریقی سگ یا گربه تخمی که حاوی نوزاد این انگل است را بخوره این نوزاد از تخم خارج شده و در بدن حیوان به کرم بالغی تبدیل میشود؛ این انگل از طریق شیر یا جفت به توله ی حیوان منتقل نمیشود! اما اگه سگ یا گربه طعمه ای که دارای این انگل است را بخورد تخم توکساسکاریس لئونینا در بدن حیوان آزاد شده و به کرم بالغی تبدیل میشود.
لارو یا نوزاد انگل بعد از وارد شدن به بدن گربه یا سگها در دیواره ی روده به سمت جلو رفته و بعد از 10 یا 11 هفته بالغ میشود. این انگل شبیه به تخم مرغ بوده و کروی شکل با پوسته ای بسیار ضخیم و بی رنگ است و در داخل تخم، دانه های به رنگ زرد و قهوه ای دیده میشود.
آلوده شدن به انگل توکسوکاراکنیس در حیوانات چگونه است؟
toxocara canis نیز یکی دیگر از انواع آسکاریس بوده که در بین انواع کرم های آسکاریس شایعتر است و معمولا در روده ی باریک حیوانات گوشتخوار زندگی میکند که البته به انسان هم قابل انتقال است. کرم های نر توکسوکاراکنیس به 10 و ماده ها به 18 سانتیمتر هم میرسند. در ادامه بهت میگم که حیوان بی زبون از چه راه هایی ممکنه به این انگل شایع مبتلا بشه.
انتقال انگل توکسوکاراکنیس از طریق شیردهی به توله
اگه سگ یا گربه ای به انگل توکسوکاراکنیس مبتلا باشه امکان داره از طریق شیردهی و آغوز شیر این انگل رو به توله ی خودش منتقل کنه. البته در 3 هفته ی اول احتمال انتقال توکسوکاراکنیس از مادر به توله بیشتر است.
ابتلا به انگل توکسوکاراکنیس از طریق خوردن طعمه
در صورتیکه لارو یا تخم نوزاد توسط دیگر پستانداران یا حتی پرندگان خورده شود و سگ یا گربه به عنوان طعمه، پرنده ای را شکار کرده که این انگل را داشته باشد toxocara canis به بدن حیوان منتقل خواهد شد.
انتقال انگل آسکاریس از طریق مادر به جنین
اگر این انگل به بدن حیوان وارد شده و در آنجا به حالت نهفته در آید میتواند در اواخر بارداری فعال شده و از طریق جفت به کبد جنین وارد شده و بعد وارد ریه ی جنین و در نهایت معده ی توله سگ یا کیتن ها شده و تبدیل به کرم بالغ شود.
❌ توله سگها میتونن در دوران جنینی از طریق بند ناف و بعد از خوردن شیر مادر به این انگل دچار شوند و گربه ها هم این انگل رو از طریق شیر مادر آلوده دریافت خواهند کرد.
چرخه ی زندگی توکسوکاراکنیس شایع ترین انگل آسکاریس
چرخه ی زندگی toxocara canis را میتونی در عکس زیر مشاهده کنی.
در مرحله ی اول بعد از گذشت 2 تا 4 هفته از آلوده شدن حیوان، کرم های بالغ در داخل روده تخم گذاری کرده و بعد از آن این تخمها همراه مدفوع دفع خواهند شد.
👈 حواست باشه که تخم این انگل میتونه 2 سال یا بیش تر در خاک زنده بمونه.
حال اگر تخمها از بدن حیوان خارج شوند تنها 2 تا 4 هفته زمان لازم است تا تخم ها به انگلهای عفونت زا تبدیل شوند. این تخم های عفونت زا در طبیعت یا توسط سگ و گربه ها یا موجوداتی مثل موشها خورده شده و از آن به بعد این حیوانات ناقل لارو انگل خواهند بود.
این تخمهای عفونت زا با ورود به بدن حیوان از طریق سوراخ کردن روده به دیگر بخشهای بدن شامل کبد و ریه ها حرکت کرده که در ریه از طریق سرفه از نای بالا آمده و از راه حلق و مری بار دیگر به روده ها وارد میشوند. نوزاد انگل یا لاروها در بدن مادر بعد عبور از جفت میتونند وارد بدن جنین شده یا اینکه از طریق قرار گرفتن در مجاری شیری پستان، بعد از تولد توله ها و در زمان شیردهی به توله ها منتقل شوند.
💡 نکته ی مهم: فراموش نکن که این تخمهای عفونت زا میتونه به بدن انسان هم وارد شده و متاسفانه فرد را به این انگل مبتلا کند.
شاید این نکته رو ندونی که توکسوکاریازیس میتونه باعث بیماریهای چشمی و در نهایت نابینایی در حیوان و انسان شود در واقع با بلعیدن تخم انگل این تخم ها داخل روده تبدیل به نوزاد (لارو) شده و بعد از آن نوزاد انگل میتونه به بخشهای مختلف بدن از جمله چشمها حرکت کرده و مشکلات جدی را به وجود آورد، از طرف دیگر این تخم ها اگه به دیگر بخشهای بدن مثل مغز یا ریه هم مهاجرت کنند مشکلات خطرناکی رو به وجود می آورند البته آلودگی شدید با این انگل به ندرت اتفاق می افتد.
روش های پیشگیری از انتقال کرم آسکاریس از حیوان به انسان
درسته که این انگل در بین حیواناتی مثل سگ و گربه ها شایعه اما معناش این نیست که وقتی سگ یا گربه ای رو به سرپرستی میاری حتما به این بیماری دچار میشی نه اصلا اینطور نیست من در ادامه بهت میگم چطوری و با چه روشهایی از انتقال کرم آسکاریس جلوگیری کنی. یکی از مهمترین روشهای پیشگیری از آلوده شدن به کرم آسکاریس عدم دست زدن به خاک است علاوه بر این با رعایت نکات زیر مطمئن باشد هیچ مشکلی به وجود نمیاد.
✔️ توجه به بهداشت عمومی
✔️ عدم تماس با مدفوع حیوان
✔️ تمیز کردن محل زندگی حیوان
✔️ شستن دست ها قبل از خوردن غذا
✔️ به کودک خود یاد بده در محلی که مدفوع حیوان ریخته شده بازی نکند.
✔️ اگه با سگی در تماس هستی که از وضعیت سلامتیش اطلاعی نداری حتما بعد از نوازش و بازی کردن با حیوان دستهایت رو با آب و صابون بشور.
✔️ در صورتی که حیوانی رو تازه به سرپرستی گرفتی حتما باید در اولین فرصت برای معاینه و چکاپ، حیوان رو به کلینیک دامپزشکی ببری.
علائم ابتلا به کرم آسکاریس در آدمها شامل دردهای شکمی، استفراغ، حالت تهوع، اسهال، کاهش وزن، از دست دادن اشتها و مشاهده ی کرم در مدفوع است پس اگه با سگ یا گربه ای که نمیشناختی در تماس بودی و این علائم رو داری خیلی سریع به پزشک مراجعه کرده و از درمان های خانگی و خودسرانه خودداری کن.
و اما سخن پایانی...
از اینکه تا آخر این مقاله با من همراه شدی ممنونم و امیدواریم الان این بیماری انگلی رو خیلی خوب شناخته و متوجه شده باشی که معاینه و چکاپ حیوان چقدرررر اهمیت داره. ازت میخوام هر گونه تغییر غیرعادی در رفتار یا ظاهر حیوان رو جدی بگیری. از طرفی چون احتمال انتقال این بیماری انگلی از حیوان به ما آدمها هم وجود داره حتما باید در برخورد با حیوانی که در مورد سلامتیش اطلاعی نداری بهداشت رو رعایت کنی تا هیچ مشکلی به وجود نیاد.
در آخر هم ازت میخوام برای دیده شدن در پت لینک و ثبت دامپزشکی ، پانسیون و یا پت شاپت در گوگل و دیده شدن بیشتر روی ثبت مراکز کلیک کنی و اطلاعات مرکز مورد نظرت رو ثبت کنی اینکار فقط دو دقیقه زمانت رو میگیره. راستی اگه نظر یا سوالی هم درباره ی این مقاله داشتی خوشحال میشم از طریق بخش ثبت دیدگاه در آخر همین صفحه برام بنویسی منتظرت نظراتت هستم 😉