نژاد سگها بر اساس ویژگی‌های ظاهری، خصوصیات رفتاری و خلق‌وخوی آن‌ها تعیین میشود. شاید ندانید که سگها نژادهای بسیار متنوعی دارند و گاهی برخی از این نژادها حاصل ترکیب نژادهای اصلی هستند. اما فدراسیون بین‌المللی سگ (FCI) و باشگاه‌های معتبر سگ‌شناسی، نژادهای سگ را در چند گروه کلی دسته‌بندی کرده‌اند. این دسته‌بندی ممکن است در منابع مختلف کمی متفاوت باشد، اما به طور کلی، نژادهای سگ در 10 دسته اصلی جای می‌گیرند.
نژاد سگها به 10 دسته زیر تقسیم میشود :
در این مقاله، به معرفی این 10 دسته اصلی می‌پردازیم. همچنین، در مقالات لینک‌شده بعدی، نژادهای مختلف سگ را به طور کامل بررسی خواهیم کرد تا شما صاحبان و علاقه‌مندان به نگهداری از سگها بتوانید با شناخت بهتر نژادهای مختلف، حیوانی را انتخاب کنند که بیشترین سازگاری را با سبک زندگی آن‌ها داشته باشید، برای خرید ملزومات حیوانات میتوانید از لینک پت شاپ آنلاین کمک بگیرید
📌 دسته‌بندی کامل نژادهای سگ بر اساس FCI
🟢 گروه ۱: سگهای گله و سگهای گاوچران (Herding and Cattle Dogs)
سگ گوسفندی و سگ گاو ( به استثنای سگ گاو سوئیسی )
سگهای گله و سگهای گاوچران گروهی از سگهای باهوش، فرمان‌پذیر و فعال هستند که برای هدایت، کنترل و محافظت از گله‌های دام پرورش یافته‌اند. این سگها غریزه طبیعی قوی برای جمع کردن و هدایت حیوانات دارند و اغلب از تکنیک‌هایی مانند چشم دوختن، پارس کردن یا نیشگون گرفتن پاشنه حیوانات برای هدایت آن‌ها استفاده می‌کنند. نژادهایی مانند جرمن شپرد (German Shepherd)، بوردر کولی (Border Collie)، مالینویز بلژیکی (Belgian Malinois) و استرالیان شپرد (Australian Shepherd) در این گروه قرار دارند. این سگها معمولاً انرژی بالایی دارند و نیازمند تحرک و فعالیت ذهنی زیاد هستند، به همین دلیل برای خانواده‌های فعال و محیط‌های باز ایده‌آل محسوب می‌شوند.
✔ در این دسته سگهایی رو داریم که برای هدایت و محافظت از گله‌های دام پرورش پیدا کرده اند.
✔ ویژگی بارز این نژاد سگها اینکه معمولاً بسیار باهوش، آموزش‌پذیر و فعال هستند.
🔹 نمونه‌ها:
🔵 گروه ۲: پینشر و اشنوزر – ماستیف – سگهای کوهستانی سوئیس
Pinscher and Schnauzer - Molossoid and Swiss Mountain and Cattledogs
سگهای دسته پینشر و اشنوزر – ماستیف – سگهای کوهستانی سوئیس معمولاً سگهایی قوی‌هیکل، نترس، باهوش و محافظ هستند که برای نگهبانی، محافظت و کارهای سخت پرورش داده شده‌اند. این سگها وفاداری بالایی به صاحب خود دارند و اغلب نسبت به افراد غریبه محتاط یا حتی تهاجمی رفتار می‌کنند، اما در برابر خانواده خود مهربان و حمایتگر هستند. نژادهایی مانند دوبرمن، روتوایلر، بولماستیف و سنت برنارد در این گروه قرار دارند. آن‌ها به آموزش‌های جدی، اجتماعی‌سازی زودهنگام و تحرک کافی نیاز دارند تا از بروز رفتارهای تهاجمی یا اضطراب جدایی در سگ جلوگیری شود. این سگها از نظر روانی بااعتمادبه‌نفس، شجاع و اغلب مستقل هستند، اما در عین حال به ارتباط قوی با صاحب خود نیاز دارند و می‌توانند در صورت بی‌توجهی، رفتارهای مخرب از خود نشان دهند.
✔ نژاد سگهای نگهبان، محافظ و قدرتمند است که برای محافظت از املاک و افراد پرورش داده شده‌اند در این گروه قرار دارد که خودش به دسته های زیر تقسیم میشه.
پینشر و اشنوزر (Pinscher & Schnauzer)
ماستیف‌ها (Molossoid Breeds)
سگهای گله کوهستانی سوئیس (Swiss Mountain and Cattle Dogs)
🔹 نمونه‌ها:
- دوبرمن (Doberman)
- روتوایلر (Rottweiler)
- بولماستیف (Bullmastiff)
- سنت برنارد (Saint Bernard)
- بوئر بول (Boerboel)
🟠 گروه ۳: سگهای تریر (Terriers)
سگهای تریر (Terriers) به دلیل شخصیت پرشور، شجاع و سرسخت خود شناخته می‌شوند. این سگها در اصل برای شکار حیوانات موذی مانند موش، روباه و گورکن پرورش یافته‌اند، بنابراین غریزه شکار و حفاری قوی دارند و معمولاً کنجکاو، پرانرژی و ماجراجو هستند. تریرها اغلب لجباز و مستقل هستند، اما در عین حال باهوش و آموزش‌پذیر بوده و اگر با روش‌های درست تربیت شوند، به سگهایی وفادار و مهربان تبدیل می‌شوند. برخی از نژادهای این گروه مانند جک راسل تریر و بول تریر بسیار فعال و نیازمند ورزش و تحریک ذهنی مداوم هستند، در حالی که نژادهایی مانند یورکشایر تریر بیشتر برای همراهی پرورش یافته‌اند. این سگها معمولاً نسبت به قلمرو خود حساس و محافظ هستند و ممکن است با سایر حیوانات یا سگهای دیگر رفتار تهاجمی داشته باشند، بنابراین اجتماعی‌سازی زودهنگام و آموزش صحیح برای آن‌ها ضروری است.
✔ این نژاد از سگها برای شکار حیوانات کوچک مانند موش، روباه و گورکن پرورش داده شده اند.
✔ از ویژگی های این دسته از سگها جسور بودن، پرانرژی بودن و غریزه شکار قوی داشتن هست.
🔹 نمونه‌ها:
- جک راسل تریر (Jack Russell Terrier)
- بول تریر (Bull Terrier)
- اسکاتیش تریر (Scottish Terrier)
🟣 گروه ۴: سگهای داشهوند (Dachshunds)
سگهای داشهوند (Dachshunds) سگهایی باهوش، جسور و سرسخت هستند که در اصل برای شکار حیوانات کوچک پرورش یافته‌اند، به همین دلیل غریزه شکار و حس بویایی بسیار قوی دارند. آن‌ها کنجکاو، ماجراجو و پرانرژی هستند و به دلیل استقلال ذاتی‌شان، گاهی اوقات لجباز و سرسخت رفتار می‌کنند. این نژاد نسبت به صاحب خود بسیار وفادار و محبت‌آمیز است اما ممکن است نسبت به غریبه‌ها یا سایر حیوانات محتاط یا حتی تهاجمی باشد. از نظر فیزیکی، داشهوندها بدنی کشیده و عضلانی، پاهای کوتاه و گوش‌های بلند و افتاده دارند که به آن‌ها ظاهری خاص و جذاب می‌بخشد. آن‌ها در اندازه‌های استاندارد و مینیاتوری و با پوشش‌های کوتاه، بلند و سیمی وجود دارند. این سگها به دلیل طبیعت پرانرژی‌شان نیاز به فعالیت و سرگرمی کافی دارند و اگر بی‌حوصله شوند، ممکن است رفتارهای مخربی مانند حفاری و جویدن اشیا از خود نشان دهند. به دلیل شخصیت قوی و گاهی سرکش، آموزش و اجتماعی‌سازی از سنین پایین برای آن‌ها ضروری است.
✔ این گروه فقط شامل داشهوند (سگهای سوسیسی) میشود که برای شکار حیوانات کوچک پرورش یافته‌اند.
✔ این دسته از سگ ها دارای بدن کشیده، پاهای کوتاه و حس بویایی قوی هستند.
🔹 نمونه‌ها:
- داشهوند استاندارد (Standard Dachshund)
- داشهوند مینیاتوری (Miniature Dachshund)
🟡 گروه ۵: سگهای اشپیتز و سگهای ابتدایی (Spitz and Primitive Types)
سگهای اشپیتز و سگهای ابتدایی (Spitz and Primitive Types) به دلیل ظاهر منحصربه‌فرد و خصوصیات رفتاری خاصشان شناخته می‌شوند. این سگها معمولاً بدنی قدرتمند، گوش‌های ایستاده، پوزه‌ای کشیده، دم پرپشت و فرخورده روی پشت دارند که آن‌ها را از سایر نژادها متمایز می‌کند. بسیاری از نژادهای این گروه مانند سیبرین هاسکی، مالاموت آلاسکایی، آکیتا اینو و ساموید در گذشته برای کارهایی مانند سورتمه‌کشی، شکار و نگهبانی پرورش یافته‌اند، به همین دلیل مستقل، باهوش و پرانرژی هستند. این سگها اغلب رفتاری شجاع، وفادار و سرزنده دارند اما به دلیل غریزه قوی‌شان برای شکار و کار، ممکن است کمی لجباز و سرسخت باشند. آن‌ها معمولاً رابطه خوبی با خانواده و صاحبان خود دارند اما نسبت به غریبه‌ها محتاط یا محافظه‌کار رفتار می‌کنند. بسیاری از نژادهای این گروه اجتماعی، بازیگوش و پرتحرک هستند و نیاز به ورزش و فعالیت ذهنی مداوم دارند. اگر این سگها به خوبی تربیت نشوند، ممکن است رفتارهای مخرب یا سرکشانه از خود نشان دهند، بنابراین آموزش و اجتماعی‌سازی زودهنگام برای آن‌ها ضروری است.
✔ نژاد سگهایی که در این گروه قرار دارند شامل سگهایی است که دارای موهای پرپشت، گوش‌های ایستاده و دم فرخورده هستند.
✔ برخی از آن‌ها برای سورتمه‌کشی، شکار یا نگهبانی پرورش یافته‌اند.
🔹 نمونه‌ها:
- سیبرین هاسکی (Siberian Husky)
- آکیتا اینو (Akita Inu)
- مالاموت آلاسکایی (Alaskan Malamute)
- ساموید (Samoyed)
🟤 گروه ۶: سگهای شکاری بویایی (Scent Hounds and Related Breeds)
فیزیکی، آن‌ها اغلب بدنی عضلانی، گوش‌های بلند و افتاده و پوزه‌ای کشیده دارند که به تقویت حس بویایی‌شان کمک می‌کند. نژادهایی مانند بلادهوند (Bloodhound)، بیگل (Beagle) و باست هاند (Basset Hound) در این گروه قرار دارند. این سگها رفتاری مهربان، اجتماعی و صمیمی دارند و معمولاً با انسان‌ها و سایر حیوانات به خوبی کنار می‌آیند، اما به دلیل طبیعت مستقلشان ممکن است گاهی لجباز و سرکش باشند. آن‌ها به ورزش و تحریک ذهنی منظم نیاز دارند، زیرا بدون فعالیت کافی ممکن است دچار اضطراب یا رفتارهای مخرب شوند. این نژادها معمولاً وفادار و خوش‌اخلاق هستند اما به آموزش‌های صبورانه و مداوم نیاز دارند تا از بی‌توجهی به دستورات جلوگیری شود.
برخی از سگهای شکاری بویایی (Scent Hounds) به دلیل حس بویایی فوق‌العاده قوی و توانایی ردیابی بوهای خاص برای کارهای پلیسی، جستجو و نجات، و شناسایی مواد مخدر و مواد منفجره استفاده می‌شوند. یکی از برجسته‌ترین نژادهای این گروه که در پلیس و نیروهای امنیتی به کار گرفته میشود، بلادهوند (Bloodhound) است که توانایی فوق‌العاده‌ای در ردیابی افراد مفقودشده و فراریان دارد و حتی پس از چندین روز، قادر به دنبال کردن بو است.
با این حال، سگهایی که برای کارهای پلیسی انتخاب می‌شوند، معمولاً علاوه بر حس بویایی قوی، باید دارای هوش بالا، چابکی، قدرت بدنی و فرمان‌پذیری خوب باشند. به همین دلیل، در بسیاری از عملیات پلیسی، نژادهایی مانند جرمن شپرد، مالینویز بلژیکی و لابرادور رتریور که هم حس بویایی قوی دارند و هم از نظر قدرت بدنی و هوش مناسب هستند، بیشتر مورد استفاده قرار می‌گیرند.
✔ این سگها برای شکار با استفاده از حس بویایی قوی پرورش داده شده‌اند.
✔ معمولاً دارای گوش‌های بلند و آویزان و بینی‌های بسیار قوی هستند.
🔹 نمونه‌ها:
- بیگل (Beagle)
- بلادهاوند (Bloodhound)
- باست هوند (Basset Hound)
🔴 گروه ۷: سگهای شکاری بینایی (Pointing Dogs - Gundogs)
سگهای شکاری بینایی (Pointing Dogs - Gundogs) گروهی از سگهای باهوش، چابک و فرمان‌پذیر هستند که برای شکار با استفاده از بینایی قوی و نشان دادن محل شکار با حالت ایستادن مخصوص (Pointing) پرورش یافته‌اند. این سگها معمولاً انرژی بالا، تمرکز فوق‌العاده و روحیه همکاری قوی دارند و به دلیل طبیعت دوستانه و اجتماعی‌شان، اغلب به‌عنوان سگهای خانوادگی نیز محبوب هستند. از نظر رفتاری، آن‌ها مشتاق یادگیری، صبور و مهربان هستند اما به دلیل سطح انرژی بالای خود، نیاز به تمرینات منظم و فعالیت فیزیکی زیاد دارند. نژادهایی مانند وایمارانر (Weimaraner)، پوینتر انگلیسی (English Pointer) و ستِر ایرلندی (Irish Setter) از معروف‌ترین اعضای این گروه هستند.
این سگها از نظر روانی متعادل، بااعتمادبه‌نفس و باهوش هستند، اما اگر به‌اندازه کافی مشغول و فعال نباشند، ممکن است دچار اضطراب یا رفتارهای مخرب شوند. آن‌ها معمولاً رفتار دوستانه‌ای با کودکان و سایر حیوانات خانگی دارند، اما به دلیل غریزه شکاری قوی، باید از سنین پایین اجتماعی‌سازی و آموزش مناسب ببینند تا رفتارهای غریزی خود را در محیط‌های غیرشکاری کنترل کنند.
✔ در این دسته سگهایی قرار گرفته اند که برای نشان دادن موقعیت شکار (Pointing) و بازیابی شکار استفاده می‌شوند.
✔ معمولاً انرژی بالا، هوش زیاد و فرمان‌پذیری بالایی دارند.
🔹 نمونه‌ها:
- پوینتر انگلیسی (English Pointer)
- ویزلا (Vizsla)
- ستِر ایرلندی (Irish Setter)
🟢 گروه ۸: سگهای ورزشی و بازیابی شکار (Retrievers, Flushing, and Water Dogs)
سگهای ورزشی و بازیابی شکار (Retrievers, Flushing, and Water Dogs) گروهی از سگهای باهوش، پرانرژی، مطیع و اجتماعی هستند که برای کمک به شکارچیان در یافتن و بازیابی شکار، مخصوصاً در آب و مناطق صعب‌العبور پرورش یافته‌اند. این سگها به دلیل هوش بالا، روحیه همکاری قوی و فرمان‌پذیری، علاوه بر شکار، در زمینه‌هایی مانند کارهای جستجو و نجات، شناسایی مواد مخدر و همراهی افراد دارای معلولیت نیز مورد استفاده قرار می‌گیرند.
از نظر خصوصیات اخلاقی و رفتاری، آن‌ها معمولاً مهربان، صبور، بازیگوش و دوست‌داشتنی هستند و به‌راحتی با خانواده‌ها، کودکان و حتی سایر حیوانات خانگی کنار می‌آیند. سگهایی مانند لابرادور رتریور، گلدن رتریور، اسپانیل‌ها و نوا اسکوشیا داک تولینگ رتریور در این گروه قرار دارند. به دلیل سطح انرژی بالای خود، این سگها نیاز به تمرینات منظم، بازی‌های فکری و فعالیت بدنی کافی دارند تا دچار بی‌حوصلگی و رفتارهای مخرب نشوند.
از نظر ویژگی‌های فیزیکی، این سگها معمولاً بدنی ورزیده، استخوان‌بندی قوی و پوشش مقاوم در برابر آب دارند که به آن‌ها امکان شنا و فعالیت در شرایط سخت را می‌دهد. بسیاری از آن‌ها دارای پاهای پرده‌دار هستند که به حرکت راحت‌تر در آب کمک می‌کند. در کل، سگهای این گروه به دلیل هوش، وفاداری و تطبیق‌پذیری بالا، انتخابی عالی برای خانواده‌ها و کارهای مختلف هستند
✔ نژاد سگهایی که در این گروه قرار گرفته اند شامل سگهایی است که برای یافتن و بازیابی شکار، به‌خصوص در محیط‌های آبی پرورش یافته‌اند.
✔ اغلب دارای رفتار دوستانه و اجتماعی هستند، اگر دنبال یه دوست اجتماعی خوب هستید این گروه میتونه مورد علاقه شما باشه.
🔹 نمونه‌ها:
- لابرادور رتریور (Labrador Retriever)
- گلدن رتریور (Golden Retriever)
- اسپانیل انگلیسی (English Springer Spaniel)
🟠 گروه ۹: سگهای عروسکی و مینیاتوری (Toy Dogs)
سگهای عروسکی و مینیاتوری (Toy Dogs) گروهی از کوچک‌ترین و ظریف‌ترین نژادهای سگ هستند که بیشتر برای همراهی انسان‌ها پرورش یافته‌اند. این سگها از نظر روحی، رفتاری و فیزیکی ویژگی‌های خاصی دارند که آن‌ها را به حیوانات خانگی محبوبی تبدیل کرده است.
ویژگی‌های فیزیکی:
سگهای این گروه معمولاً جثه‌ای کوچک و ظریف، وزن کم و پوششی متنوع دارند که بسته به نژاد می‌تواند کوتاه، بلند یا فرفری باشد. آن‌ها معمولاً چشمانی درشت و بامزه، پوزه‌ای کوتاه و گوش‌هایی متنوع (ایستاده یا افتاده) دارند که ظاهری جذاب و دوست‌داشتنی به آن‌ها می‌دهد. برخی از نژادهای معروف این گروه شامل چیهواوا (Chihuahua)، پومرانین (Pomeranian)، مالتیز (Maltese) و پاگ (Pug) هستند.
خصوصیات اخلاقی و رفتاری:
این سگها معمولاً بسیار اجتماعی، بازیگوش، سرزنده و دوست‌داشتنی هستند و رابطه عمیقی با صاحبان خود برقرار می‌کنند. آن‌ها اغلب به شدت وابسته به انسان‌ها بوده و دوست دارند همیشه در کنار صاحبشان باشند، به همین دلیل ممکن است دچار اضطراب جدایی شوند. با وجود جثه کوچک، برخی از نژادهای این گروه مانند چیهواوا ممکن است شجاع، سرزنده و حتی گاهی لجباز باشند. همچنین، بسیاری از آن‌ها به دلیل توجه زیاد صاحبان، ممکن است لوس یا وابسته بیش از حد شوند، بنابراین آموزش و اجتماعی‌سازی از سنین پایین ضروری است.
خصوصیات روحی:
این سگها معمولاً باهوش، پرانرژی و حساس هستند و احساسات صاحبشان را به‌خوبی درک می‌کنند. آن‌ها نیاز زیادی به توجه و محبت دارند و اگر به آن‌ها بی‌توجهی شود، ممکن است دچار افسردگی یا رفتارهای مخرب شوند. به دلیل شخصیت دوست‌داشتنی و رفتار محبت‌آمیز، سگهای این گروه انتخابی عالی برای زندگی آپارتمانی و همراهی سالمندان و کودکان هستند، اما باید مراقب بود که به دلیل جثه کوچکشان، در برابر ضربه و آسیب‌دیدگی حساس‌اند.
در کل، سگهای عروسکی و مینیاتوری نه‌تنها دوست‌داشتنی و جذاب هستند، بلکه همراهانی وفادار و مهربان به‌شمار می‌روند که نیاز به توجه و مراقبت زیادی دارند.
✔ این سگها اندازه کوچکی دارند و برای همراهی و زندگی در محیط‌های آپارتمانی مناسب هستند.
🔹 نمونه‌ها:
- شیهواهوا (Chihuahua)
- پامرانین (Pomeranian)
- شیتزو (Shih Tzu)
- پاگ (Pug)
🟣 گروه ۱۰: سگهای تازی (Sighthounds)
سگهای تازی (Sighthounds) گروهی از سگهای باهوش، سریع و چابک هستند که به دلیل قدرت بینایی فوق‌العاده و سرعت بالا برای شکار از طریق تعقیب طعمه با چشم پرورش یافته‌اند. آن‌ها برخلاف سگهای شکاری بویایی که از بینی برای ردیابی استفاده می‌کنند، شکار را با نگاه دنبال کرده و با سرعت و دقت زیاد آن را تعقیب می‌کنند. نژادهایی مانند گریهوند (Greyhound)، سالوکی (Saluki)، افغان هاند (Afghan Hound) و ویپت (Whippet) در این گروه قرار دارند.
از نظر خصوصیات فیزیکی، سگهای تازی دارای بدنی کشیده و باریک، پاهای بلند و قدرتمند، سینه‌ای عمیق و عضلاتی انعطاف‌پذیر هستند که به آن‌ها امکان دویدن با سرعت بالا را می‌دهد. بسیاری از این نژادها به عنوان سریع‌ترین سگهای دنیا شناخته می‌شوند، مانند گریهوند که می‌تواند به سرعتی بیش از 70 کیلومتر در ساعت برسد.
از نظر خصوصیات اخلاقی و رفتاری، این سگها معمولاً آرام، مهربان و باوقار هستند اما هنگام دیدن شکار، غریزه تعقیبشان فعال میشود و ممکن است به‌سرعت شروع به دویدن کنند. آن‌ها معمولاً مستقل، کمی خجالتی و کم‌صدا هستند اما در عین حال به صاحبان خود وفادار و صمیمی می‌مانند. به دلیل طبیعت آرامشان، اغلب به‌عنوان حیوانات خانگی مناسب در کنار خانواده‌ها نگهداری می‌شوند. این سگها به فعالیت بدنی منظم و فضای باز نیاز دارند اما برخلاف تصور عمومی، بسیاری از آن‌ها در خانه آرام و کم‌تحرک هستند و زمان زیادی را به استراحت می‌گذرانند. به دلیل غریزه شکاری قوی، اجتماعی‌سازی و آموزش زودهنگام برای کنترل رفتارهای غریزی آن‌ها توصیه میشود.
✔ این سگها برای شکار با استفاده از بینایی قوی و سرعت بالا پرورش یافته‌اند.
✔ دارای بدن کشیده، پاهای بلند و توانایی دویدن با سرعت زیاد هستند.
🔹 نمونه‌ها:
- گریهوند (Greyhound)
- سالوکی (Saluki)
- افغان هوند (Afghan Hound)
📌 جمع‌بندی
در این مقاله از پت لینک با دسته بندی انواع نژاد سگ آشنا شدیم و دیدیم که سازمان FCI نژادهای سگ را در ۱۰ گروه اصلی طبقه‌بندی کرده است که هر گروه شامل سگهایی با ویژگی‌های رفتاری و فیزیکی مشترک است، اگر بخواهیم خلاصه ای از این مقاله رو در اختیار شما دوست دار حیوان و دوست پت لینک بزاریم اینطوری میتونیم دسته بندی کنیم که:
✔ سگهای نگهبان معمولاً در گروه ۲ (Pinscher & Schnauzer – Molossoid – Swiss Mountain Dogs) قرار دارند.
✔ سگهای ورزشی و شکارچی در گروه‌های ۶، ۷ و ۸ دسته‌بندی شده‌اند.
✔ سگهای کوچک و همراه در گروه ۹ قرار دارند.
اگر نیاز به دامپزشکی اطرافت داشتی میتونی از لیست دامپزشکی ها به تمامی دامپزشکی هایی که اطرافت هستند دسترسی داشته باشی، همچنین اگر دامپزشکی هستی و دوست داری تو گوگل صفحه پروفایل خودت رو داشته باشی میتونید از طریق صفحه ثبت دامپزشکی ، کلینیک خودت رو در این سایت ثبت کنی تا دوست داران حیوانات به راحتی بتونن با شما تماس بگیرن.