هزینه آزمایش های ویروسی مانند ایدز پرندگان

قبلا در رابطه با بیماری ایدز پرندگان مفصل براتون نوشتم از علائم گرفته تا راه های پیشگیری و درمان دوستان در رابطه با هزینه آزمایش های مرتبط پرسیده بودن که هزینه آزمایش‌های ویروسی برای پرندگان مثل PBFD، Polyomavirus، Bornavirus در ایران بسته به نوع آزمایش، شهر، و کلینیک یا آزمایشگاهی که مراجعه می‌کنی، متفاوته. اما به‌صورت تقریبی :

هزینه حدودی آزمایش‌های تخصصی ویروسی پرندگان در ایران (سال ۱۴۰۴):

• آزمایش PBFD ویروس منقار و پر : از 8500000 تا 1200000
• آزمایش  Polyomavirusاز ۸۵۰،۰۰۰ تا ۱،۰۰۰،۰۰۰
• آزمایش Bornavirus (PDD):۹۵۰،۰۰۰ تا ۱،۵۰۰،۰۰۰
• آزمایش ترکیبی چند ویروس (پک کامل پرندگان زینتی):۲،۰۰۰،۰۰۰ تا ۳،۰۰۰،۰۰۰
• آزمایش خون عمومی یا خونگیری ساده: ۳۰۰،۰۰۰ تا ۵۰۰،۰۰۰
• هزینه ویزیت دامپزشک پرندگان: ۲۰۰،۰۰۰ تا ۴۰۰،۰۰۰

نکات مهم در رابطه با هزینه آزمایش ایدز پرندگان

• برای گرفتن آزمایش مرتبط با ایدز پرندگان گزینه هایی زیر رو حتما در نظر داشته باشید
• معمولاً نمونه به صورت خون یا پر به آزمایشگاه ارسال می‌شود و نتایج طی چند روز آماده می‌شود.
• بعضی آزمایشگاه‌ها بسته کامل PCR پرندگان زینتی ارائه می‌دن که چند ویروس رو هم‌زمان چک می‌کنه مثلاً PBFD + Polyoma + Chlamydia
• اگر پرنده بی‌علامته ولی برای خرید و فروش یا اطمینان می‌خواین تست بدین، آزمایش PCR دقیق‌تره.
• بعضی آزمایش‌ها توی ایران انجام نمی‌شن و نمونه‌ها رو به خارج (مثل ترکیه یا آلمان) می‌فرستن که خیلی گرون‌تر درمیاد.

آزمایش بیماری‌های ویروسی مرتبط با نقص ایمنی در پرندگان (مثل ایدز پرندگان)

در دنیای دامپزشکی، اصطلاح «ایدز پرندگان» اغلب به بیماری‌هایی گفته می‌شود که باعث تضعیف سیستم ایمنی پرنده می‌شوند. مهم‌ترین ویروس‌هایی که چنین اثراتی دارند:

• (Psittacine Beak and Feather Disease) PBFD که مفصل تو مطالب قبلی براتون توضیح دادم
• Avian Bornavirus (ABV) که منجر به PDD می‌شود (Proventricular Dilatation Disease)
• Polyomavirus
• Circovirus

روش‌های علمی تشخیص این ویروس‌ها:

ایدز پرندگان به روشهای زیر تشخیص داده میشود:

آزمایش PCR (Polymerase Chain Reaction)

آزمایش PCR در پرندگان (Polymerase Chain Reaction) یا «واکنش زنجیره‌ای پلیمراز» یکی از دقیق‌ترین روش‌های تشخیص بیماری‌های عفونی و ویروسی در پرندگان است. این آزمایش با استفاده از نمونه‌هایی مثل خون، پر، دهان یا مدفوع پرنده، DNA یا RNA عوامل بیماری‌زا را شناسایی می‌کند، حتی زمانی که علائم بالینی هنوز ظاهر نشده‌اند.

کاربردهای رایج آزمایش PCR در پرندگان:

از این آزمایش برای مواردی مثل تشخیص بیماری های ویروسی، غربالگری پرندگان ، بررسی پرنده ناقل و ... که در ادامه کامل بیان کرده ام استفاده میشود.

تشخیص بیماری‌های ویروسی شایع مانند:

• PBFD (بیماری منقار و پر طوطی‌ها - Psittacine Beak and Feather Disease)
• Polyomavirus
• Psittacosis (کلامیدیا، یا تب طوطی)
• Avian Bornavirus (مربوط به بیماری PDD)
• Herpesvirus (مانند Pacheco’s disease)

غربالگری پرندگان تازه‌وارد یا پرندگان پرورشی

برای پیشگیری از انتقال بیماری به سایر پرندگان.

بررسی پرندگان بدون علامت اما مشکوک به ناقل بودن یک بیماری خاص.

• مزایای آزمایش PCR در پرندگان:
• دقت و حساسیت بسیار بالا
• تشخیص زودهنگام بیماری قبل از بروز علائم
• امکان تشخیص ناقلین خاموش که ممکن است علائمی نداشته باشند

نحوه انجام این آزمایش

دامپزشک نمونه مناسب (خون، سواب دهانی، پر، یا مدفوع) را تهیه کرده و به آزمایشگاه تخصصی ارسال می‌کند.

نتایج معمولاً طی ۲ تا ۷ روز آماده می‌شود

آزمایش Sorologic آنتی‌بادی

آزمایش serologic (سِرولوژیک یا سرولوژی) در پرندگان، نوعی آزمایش خون است که برای تشخیص وجود آنتی‌بادی یا آنتی‌ژن در خون پرنده انجام می‌شود. این آزمایش به دامپزشک کمک می‌کند تا متوجه شود که آیا پرنده:

به یک بیماری خاص آلوده شده (فعلاً یا در گذشته)،یا بر علیه یک بیماری ایمنی پیدا کرده (مثلاً بعد از واکسیناسیون یا تماس با عامل بیماری‌زا).

چه چیزی را بررسی می‌کند؟   

آنتی‌بادی‌ها یا آنتی‌ژن‌ها (پاسخ سیستم ایمنی)           DNA یا RNA ویروس/باکتری (خود عامل بیماری)

چه زمانی مفید است؟

برای فهم اینکه پرنده در گذشته تماس داشته یا ایمنی دارد         برای تشخیص فعال و دقیق عامل بیماری‌زا، حتی قبل از بروز علائم

نوع نمونه         

خون، پر، مدفوع، یا سواب دهانی که معمولا از پرنده خون گرفته میشه

موارد کاربرد آزمایش Serologic در پرندگان:

بررسی بیماری‌های ویروسی یا باکتریایی مثل:

• کلامیدوفیلا (Psittacosis)
• نیوکاسل (Newcastle disease)
• آنفلوآنزای پرندگان (Avian Influenza)
• ویروس مارک یا بیماری گامبورو در طیور

بررسی ایمنی پرندگان واکسینه‌شده

برای اینکه ببینیم واکسن اثر کرده یا نه.

غربالگری گله‌های پرورشی یا وارداتی

برای جلوگیری از گسترش بیماری در پرنده‌های دیگر.

محدودیت‌ها:

اگر پرنده تازه مبتلا شده باشد و هنوز آنتی‌بادی تولید نکرده باشد، ممکن است نتیجه منفی کاذب بدهد.

نمی‌گوید که بیماری فعلاً فعال است؛ فقط نشان می‌دهد که سیستم ایمنی با آن برخورد داشته.

آزمایش هیستوپاتولوژی (Histopathology)

هدف: بررسی آسیب‌های بافتی مربوط به ویروس.

موارد استفاده: در مواردی که پرنده مرده یا نمونه‌برداری از بافت داخلی انجام شده است.

نمونه‌ها: بافت طحال، کبد، پوست و پر.

نکات تخصصی

برای PBFD، بهترین نمونه برای PCR پرهای تازه کشیده‌شده هستند، چون ویروس در فولیکول مو متمرکز است.

در Bornavirus، نمونه مغز و اعصاب یا مدفوع برای PCR مناسب است.

بعضی ویروس‌ها مانند Polyomavirus ممکن است در پرندگان بی‌علامت هم یافت شوند، پس نتیجه مثبت به تنهایی ملاک حذف پرنده نیست.

تکرار تست در دوره‌های زمانی مختلف توصیه می‌شود، چون ممکن است ویروس در یک زمان خاص در خون یا مدفوع وجود نداشته باشد (Intermittent shedding).

آزمایش ایدز را کجا انجام می‌شود؟

در ایران، برخی آزمایشگاه‌های تخصصی دامپزشکی که آزمایش های تشخیصی انجام میدهند آزمایش ایدز پرندگان را هم انجام میدن که در این لیست میتونید آزمایشگاهای تشخیصی حیوانات را مشاهده کنید و با توجه به شهر خود نزدیک ترین آزمایشگاه به خود را انتخاب کنید.