عفونت ادرار سگ + بهترین راههای درمان، علائم و پیشگیری

عفونت ادراری  (UTI)در سگ‌ها  Urinary Tract Infection نسبتا یکی از بیماری های شایع سگ ها محسوب میشه و اگه زود متوجه بشید، راحت‌تر درمان می‌شه.

عفونت ادراری در سگها به دو دسته اصلی  

• عفونت بخش پایینی دستگاه ادراری (مثانه و مجرای ادرار) :Lower Urinary Tract Infection (LUTI)  
• عفونت کلیه‌ها و میزنای (کمتر شایع ولی خطرناک) : Upper Urinary Tract Infection (UUTI)
  تقسیم میشه که تو مرحله اول لازمه با علائم این بیماری آشنا بشیم.

علائم رایج عفونت ادرار در سگ

• Frequent urination : ادرار کردن مکرر سگ و در دفعات کم 
• Straining to urinate :ادرار با سختی یا همراه با ناله و درد
• Blood in urine : وجود خون در ادرار  حیوان (رنگ صورتی، قرمز، یا قهوه‌ای)
• Foul smelling urine :بوی تند و غیرعادی ادرار
• Licking : لیسیدن  بیش از حد ناحیه تناسلی که البته این یک چرخه نامعیوب داره و در ادامه توضیح خواهم داد
• بی‌قراری، ضعف یا کم‌حالی حیوان که میتونه علائم بیماری دیگری مثل سرماخوردگی سگ هم حتی باشه
•  Accidents in the house :در جاهای غیر معمول جیش میکنه (اگه قبلاً جای مشخص می‌رفته و آموزش جای دستشویی به سگ داده شده! )
•   Fever :در موارد شدید عفونت ادرار : تب، بی‌اشتهایی سگ Loss of appetite ، یا استفراغ سگ 
• Dribbling urine : ممکنه ادرار به دلیل نوشیدن آب زیاد رقیق هم بشه چرا که یکی از علائم عفونت ادراری نوشیدن آب زیاد یا Excessive drinking است 
• Genital discharge : ترشحات تناسلی؛ خیس یا مات شده اطراف کشاله ران 

البته سگ های مبتلا به عفونت باکتریایی کلیه نیز ممکن  است این مورد رو داشته باشن 

باکتری‌های شایع عامل عفونت ادرار UTI در سگ

خوبه که با باکتری های که این عفونت رو به وجود میاره آشنا باشی تا در ادامه بهت بگم چجوری بیماری رو میشه تشخیص داد و برای پیشگیری چه کارهایی میتونیم انجام بدیم

• Escherichia coli (E. coli)
• Staphylococcus spp
• Proteus spp
•  Klebsiella spp

تشخیص قطعی عفونت مجاری ادراری در سگها

تنها راه قطعی عفونت دستگاه تناسلی سگ، آزمایش ادراره البته راه هایی داره که بتونی تو خونه هم از علائمی عفونت حیوون رو تشخیص بدی که در ادامه بهت میگم. اما برای اطلاعت اینو بدون که دامپزشک با بررسی نمونه ادرار (آزمایش میکروسکوپی و کشت ادرار) می‌تونه مشخص کنه که سگت عفونت داره یا نه و اگه بله، چه نوع باکتری باعثش شده.

تشخیص عفونت ادرار سگ در خانه – UTI

در ادامه 5 راه کار عالی تشخیص عفونت ادرار سگ در خانه را بهتون میگم که اگر خدایی نکرده سگتون دچار عفونت ادراری شد بتونید تشخیص بدین و خیلی زود دست به عمل بشین تا خدایی ناکرده حیوون دچار بیماری های جانبی نشه.

1-رنگ ادرار

• اولین راه تشخیص از رنگ ادرار حیوانه:
• زرد کم‌رنگ و شفاف: طبیعی و سالم
• زرد خیلی پررنگ یا نارنجی: کم‌آبی یا مشکل کبدی
• صورتی، قرمز، قهوه‌ای: احتمال وجود خون (نشانه عفونت، سنگ یا مشکل جدی)
• خیلی کدر و شیری: ممکنه نشون‌دهنده چرک (عفونت) باشه
•  بی‌رنگ (خیلی شفاف): احتمال دیابت یا نوشیدن بیش از حد آب

2. بوی ادرار ( Foul smelling urine ) 

خیلی این مورد خوشایند نیست اما خیلی مواقع زمانی که سگمون روی پد دستشویی میکنه متوجه بو و رنگ ادرار حیوون میشیم

• بوی ملایم و آشنا: طبیعی
• بوی خیلی تند و زننده یا شیرین:
• تند و زننده = احتمال عفونت ادراری
• شیرین = احتمال دیابت (در سگ‌های مستعد)

3. دفعات و حجم ادرار

ادرار زیاد و مکرر در دفعات کم: نشونه سوزش مجرا یا عفونت

ادرار نگه‌داشتن طولانی: خطر بیشتر برای عفونت

4. ظاهر و رفتار حین ادرار

اگه حین ادرار سگ ناله می‌کنه، مکث می‌کنه، یا سعی می‌کنه ولی چیزی نمیاد، احتمال عفونت یا سنگ مثانه در سگ وجود داره

5.تکرر ادرار ( Frequent urination ) 

تکرر ادرار یکی از اولین نشانه های عفونت ادراری در سگها محسوب میشه به این معنی که تعداد دفعات بیشتری نیاز به ادرار کردن داشته باشه

چطور از ادرار سگ نمونه‌گیری کنیم؟

اگه می‌خوای دقیق‌تر بررسی کنی:

یه ظرف تمیز (ترجیحاً یکبار مصرف) ببر زیر سگ وقتی داره ادرار می‌کنه و یه مقدار جمع کن

رنگ و بوش رو همون لحظه بررسی کن

اگه تغییر مشکوکی دیدی، می‌شه همون رو برای آزمایش به دامپزشک هم برد

اگر تشخیص عفونت در دستشویی سگ دادیم چکار کنیم؟

اگه هر کدوم از این علائم رو دیدی:

１.به دامپزشک مراجعه کن 

２. تا زمان ویزیت، حتماً سگت به آب تمیز دسترسی داشته باشه 

３.مراقب باش اگه درد داشت یا بی‌قراری می‌کرد، بهش فشار نیاری برای دستشویی

راه های گرفتن عفونت ادراری در سگ چیه ؟

اگه بدونیم از چه راه‌هایی سگت ممکنه دچار عفونت ادرار بشه، می‌تونیم خیلی بهتر پیشگیری کنیم. که اینجا برات کامل توضیح دادم:

دلایل و راه‌های ابتلا به عفونت ادرار در سگ‌ها:

ورود باکتری از راه مجرای ادرار سگ

یکی از شایع‌ترین دلایل عفونت ادراری محسوب میشه این به این معنیه  که باکتری هایی مثل اشرشیا کلی E.coli که در مدفوع وجود داره) از طریق مجرای ادرار وارد مثانه می‌شن و باعث عفونت می‌شن.

لیس زدن زیاد ناحیه تناسلی  :

اگه سگت زیاد اون قسمت رو لیس بزنه (به‌خصوص اگه محل آلوده باشه یا محیط بهداشتی نباشه)، احتمال ورود میکروب به مجرا زیاد می‌شه.

نگه‌داشتن ادرار طولانی مدت :

وقتی سگ مدت طولانی دستشویی نکنه، میکروب‌ها فرصت بیشتری برای رشد توی مثانه دارن.
ضعف سیستم ایمنی سگ‌های مسن، توله‌سگ‌ها، یا سگ‌هایی که بیماری زمینه‌ای دارن (مثل دیابت) بیشتر در معرض عفونت ادرار هستن.

سنگ مثانه

وجود سنگ یا رسوبات توی مثانه می‌تونه محیط مناسبی برای رشد باکتری‌ها ایجاد کنه و باعث عفونت بشه.

عفونت‌های پوستی اطراف دستگاه تناسلی

 اگه پوست اون ناحیه عفونت یا التهاب داشته باشه، ممکنه به مجرای ادرار هم سرایت کنه، قبلا کامل در مورد عفونت های پوستی سگ صحبت کردیم.

عدم رعایت بهداشت محیط

اگه محل خواب، محل دستشویی یا ظرف آب و غذای سگ مرتب تمیز نشه، احتمال انتقال میکروب به بدن سگ بیشتر می‌شه.

آیا سگ‌های ماده بیشتر درگیر عفونت ادرار می‌شوند؟

بله — چون مجرای ادراری ماده‌ها کوتاه‌تر از نرهاست و باکتری‌ها راحت‌تر وارد مثانه می‌شن.

رابطه‌ی بین لیس زدن و عفونت ادرار

یه نکته خیلی مهم بالا تر بهتون گفتم اگر سگ مجرای ادرار رو زیاد لیس بزنه باعث عفونت میشه، از طرفی اگر هم عفونت ادراری داشته باشه یکی از نشانه هایی که میتونیم تشخیص بدیم همین لیست زدن بیش از حد مجرای ادراره!!!

حالا اینجوری باید بگم که یه چرخه ی معیوب داریم، اگه سگ عفونت ادراری بگیره به خاطر درد، خارش و سوزش مجرا، سگ میاد مرتب اون ناحیه رو لیس می‌زنه تا آروم بشه. یعنی عفونت باعث لیس زدن می‌شه.
حالا اگه سگ زیاد بی‌دلیل لیس بزنه (مثلاً به‌خاطر استرس، عادت، یا تحریک پوستی) ممکنه میکروب‌های اطراف مقعد و محیط از طریق زبانش وارد مجرای ادرار بشن و در نهایت باعث عفونت ادراری بشه. یعنی لیس زدن زیاد و مکرر هم می‌تونه زمینه‌ساز عفونت باشه.

آیا لیس زدن باعث عفونت میشه یا لیس زدن نشانه ای عفونت ادراره؟

یه چرخه معیوب ممکنه اتفاق بیفته: ۱. سوزش یا مشکل باعث لیس زدن زیاد میشه و لیس زدن زیادباعث ورود میکروب و عفونت به مجاری ادرار سگ میشه و باز عفونت منجر به سوزش و درد بیشتر و در نهایت لیس زدن بیشتر خواهد شد بنابراین :

اگه سگت یک‌دفعه شروع به زیاد لیس زدن کرده یا همیشه این کار رو می‌کنه و بوی بد یا علائم ادراری هم داره باید بررسی شه.

راه‌های پیشگیری از عفونت ادرار در سگ:

عفونت ادرار اگه به موقع پیشگیری بشه هم از درد و ناراحتی سگت جلوگیری می‌شه و هم از هزینه‌های درمان.

آب تازه و تمیز همیشه در دسترس

همیشه آب تمیز و کافی در اختیار سگت بذار. نوشیدن زیاد باعث می‌شه میکروب‌ها شسته بشن و در مثانه تجمع نکند

 جلوگیری از نگه‌داشتن طولانی ادرار

حتماً اجازه بده در طول روز چندبار ادرار کنه. نگه‌داشتن طولانی، محیط مناسبی برای رشد باکتری می‌ده.

رعایت بهداشت ناحیه تناسلی

مخصوصاً در سگ‌های ماده یا نژادهایی که چین‌های پوستی دارن. اگه ناحیه کثیف شد یا ترشح دیدی، با دستمال مرطوب مخصوص حیوانات یا آب ولرم و پارچه نرم تمیزش کن.

محیط خواب و دستشویی تمیز

محل خواب، محل بازی و جایی که ادرار و مدفوع می‌کنه رو مرتب تمیز و ضدعفونی کن.

تغذیه مناسب و باکیفیت

غذای استاندارد و مناسب نژاد و سنش باعث تقویت سیستم ایمنی و پیشگیری از مشکلات کلیوی و ادراری می‌شه.

چکاپ‌های منظم دامپزشکی

حداقل سالی یک‌بار (بهتره هر ۶ ماه) آزمایش ادرار و معاینه عمومی می‌تونه زودتر مشکلات رو تشخیص بده.

در صورت ضرورت عقیم‌سازی

در سگ‌های ماده، عقیم‌سازی می‌تونه احتمال عفونت ادرار و مشکلات رحمی رو کم کنه.

جلوگیری از لیس زدن بیش از حد

اگه سگت زیاد این کار رو می‌کنه، علت رو بررسی کن. ممکنه استرس، حساسیت یا مشکل پوستی باشه که باید درمان شه.

استفاده از مکمل‌های پیشگیری (در صورت نیاز)

بعضی مکمل‌های طبیعی مثل کرن‌بری (Cranberry) مخصوص سگ‌ها می‌تونه به سلامت مثانه کمک کنه (ولی فقط با مشورت دامپزشک).

بیماری‌ها و مشکلات مرتبط با عفونت ادرار در سگ

1.سنگ‌های ادراری (Urinary Stones / Urolithiasis)

تشکیل سنگ در مثانه یا مجرای ادرار
می‌تونه باعث سوزش، انسداد، خون در ادرار و عفونت مکرر بشه

2.دیابت (Diabetes Mellitus)

سگ‌های دیابتی ادرار زیاد و قنددار دارن
محیط مناسب برای رشد باکتری و UTI

3.بیماری‌های کلیوی (Kidney Disease)

مشکلات مزمن یا حاد کلیه می‌تونه UTI رو تشدید کنه یا خودش در اثر UTI بدتر بشه
علائم: بی‌حالی، استفراغ، کاهش اشتها، بوی بد دهان، تغییر در ادرار

4. تومورها و پولیپ‌های ادراری (Bladder Tumors / Polyps)

باعث تحریک دیواره مثانه و ایجاد عفونت‌های مکرر

5.مشکلات آناتومیکی (Anatomical Abnormalities)

ناهنجاری در شکل مجرا یا مثانه (مخصوصاً در نژادهای خاص یا مادرزادی)

مستعد عفونت‌های مکرر

 6.بی‌اختیاری ادراری (Urinary Incontinence)

مخصوصاً در سگ‌های ماده عقیم‌شده مسن

نشت ادرار در خواب یا استراحت می‌تونه محیط رشد میکروب‌ها رو فراهم کنه

7.ضعف سیستم ایمنی

در توله‌ها، سگ‌های مسن یا در اثر بیماری‌هایی مثل Cushing’s Disease
بیشتر در معرض UTI

8.بیماری Cushing’s (Hyperadrenocorticism)

تولید بیش از حد هورمون کورتیزول

باعث تضعیف ایمنی، افزایش نوشیدن و ادرار کردن و مستعد UTI

9.پروستاتیت (Prostatitis) در سگ‌های نر

التهاب و عفونت پروستات
باعث سختی در ادرار و عفونت ادراری می‌شه

واژه‌نامه دامپزشکی -عفونت ادرار سگ

سخن آخر

در این مقاله سعی کردم به صورت کاملا علمی و کامل شما عزیزان دل و دوستان پت لینک رو با عفونت ادرار در سگ، راه های درمان، کارهایی که میتونیم با انجامشون از این بیماری در سگهامون پیشگیری کنیم و حتی بیماری های مرتبط آشنا کنم، امیدوارم در مسیر افزایش آگاهی شما عزیزان و کاهش نگرانی ها در باب چنین بیماری هایی در سگها کمک کرده باشم، در صورتی که در این زمینه سوال داشته باشید میتوانید در بخش دیدگاه های همین مقاله سوالات خود را مطرح کنید.