سونوگرافی سگ و گربه و رادیولوژی سگ و گربه از جمله خدمات تخصصی است که در برخی از مراکز دامپزشکی ارائه می شود. در این مطلب سعی می کنیم هرآنچه که
به عنوان سرپرست حیوان راجع به تصویربرداری حیوانات خانگی از شامل رادیولوژی ،
سونوگرافی و اکوی قلب حیوانات خانگی نیاز دارید، توضیح دهیم.
رادیولوژی حیوانات (مانند رادیولوژی سگ و رادیولوژی گربه) که به عکس
رادیولوژی نیز شناخته می شود، یکی از پرکاربردترین روشهای تصوبربرداری از بافت سخت
حیوانات خانگی به شمار می آید. در آسیبهای استخوانی و درمان آنها در سگ ها و گربه
ها هیچ تصویری به اندازه رادیوگرافی از حیوان برای تشخیص و درمان توسط دامپزشک،
ضروری و موثر نیست. برای گرفتن عکس رادیولوژی حیوان، معمولاً سرپرست حیوان خانگی،
پس از پوشیدن جلیقه سربی که از اندامهای شکمی و غده تیرویید در برابر اشعه ایکس
دستگاه رادیوگرافی دامپزشکی محافظت می کند توسط متخصص تصویربرداری راهنمایی شده و
حیوان را در وضعیت مورد نظر دامپزشک قرار می دهد. در صورت همکاری حیوان، گرفتن هر
تصویر پس از قرارگیری حیوان در وضعیت مناسب تنها یک ثانیه زمان خواهد برد. برای
گرفتن عکس رادیولوژی از حیوانات خانگی معمولاً نیاز به آمادگی خاصی نمی باشد.
سونوگرافی حیوانات خانگی درست
مانند سونوگرافی در انسان، یکی از روشهای تصویربرداری تشخیصی محسوب می شود که
میتواند اطلاعات مفیدی از بدن حیوان به خصوص حفره شکمی، در اختیار دامپزشک قرار
دهد. در ادامه سعی داریم پاسخ سوالات متداول در زمینه این روش از تصویربرداری
حیوانات خانگی در اختیار صاحب حیوانات خانگی قرار دهیم.
دستگاه سونوگرافی حیوانات چیست؟
دستگاه سونوگرافی حیوانات همانطور
که از نام آن پیداست با امواج فراصوت یا ماورای صوت کار می کند. به این صورت که
حین سونوگرافی سگ یا گربه، امواج فراصوت از پروب سونوگرافی به اندامهای داخلی
حیوان نفوذ کرده و بازتاب این امواج در صفحه نمایشگر دستگاه نمایش داده می شود.
این تصاویر توسط متخصص تصویربرداری حیوانات، تفسیر می شود.
آیا حین سونوگرافی، از
اشعه ایکس استفاده می شود؟
خیر! در دستگاه سونوگرافی از هیچ
یک از انواع امواج خطرناک استفاده نمی شود. به این معنی که نه حیوان خانگی شما و
نه پزشکان و همراهان در معرض اشعه قرار نگرفته و خطری وجود ندارد.
کدام یک از بیماریها با استفاده از سونوگرافی
حیوانات خانگی تشخیص داده می شوند؟
سونوگرافی حیوانات یکی از موثرترین
و مفیدترین روشهای تصویربرداری حیوانات خانگی محسوب می شود. در این روش امکان
نمایش دقیق بسیاری از اندامهای بدن که در بسیاری از روشهای تصویربرداری حیوانات
مشخص نیست، وجود دارد. به عنوان مثال، کلیه حیوانات در تصویربرداری اشعه ایکس دیده
می شود اما فقط می توان اندازه و شکل آن را مشاهده نمود. در حالیکه سونوگرافی
حیوانات به ما این امکان را می دهد که از ساختارهای داخلی ارگانهای بدن حیوان
اطلاعات مفیدی دریافت کنیم. جایگاه تصاویر سونوگرافی حیوان در بررسی وضعیت بارداری
حیوانات مسلما بر هیچ کس پوشیده نیست.
معاینه سونوگرافی به ویژه برای معاینه
قلب حیوان بسیار مفید است. نام دیگر سونوگرافی قلب حیوان، اکوکاردیوگرافی حیوانات یا
اکوی قلب حیوانات می باشد. اکوی قلب سگ و گربه امروزه در ایران نیز جهت تشخیص و
درمان بیماریهای بسیاری از حیوانات استفاده می شود. از طریق اکوی قلب حیوانات
میتوان به ضخامت دیواره قلب، اندازه بطن های قلب، عملکرد صحیح دریچه های قلب حیوان
و ... پی برد.
در برخی از بیماریهای حیوانات خانگی، نتایج
سونوگرافی برای تشخیص بیماری حیوان کافیست ولی در برخی از بیماریها در کنار
سونوگرافی نیاز به انجام تصویربرداری به روشهای دیگر از جمله اشعه ایکس و نیز
انجام آزمایشات خون و ادرار در کنار سونوگرافی حیوان جهت تشخیص صحیح بیماری است.
مراحل پس از سونوگرافی چیست؟
در اغلب موارد سونوگرافی سگ و گربه تنها جهت دیدن اندامهای داخلی حیوان انجام می شود ولی میتوان حین سونوگرافی یا رادیولوژی سگ و
گربه یه سایر حیوانات، نمونه برداری هم انجام داد. به این صورت که دامپزشک متخصص،
سوزن نازکی که همزمان به صورت زنده در تصویر سونوگرافی دیده میشود، وارد بافت
مشکوک کرده و از بافت نمونه کوچکی جهت ارسال به آزمایشگاه تشخیصی حیوانات برای
تشخیص نوع بافت، برمی دارد.
اگر درگیر ریزش موی سگ خود هستید حتما این مطلب را بخوانید
برای انجام سونوگرافی حیوانات
خانگی، نیاز به انجام چه کاری است؟
سونوگرافی حیوانات و آمادگی برای انجام آن
به این بستگی دارد که نیاز به سونوگرافی کدام اندام حیوان است. به عنوان مثال برای
اکوکاردیوگرافی حیوانات نیاز به آمادگی خاصی نیست. ولی مشاهده برخی از اندامهای
داخلی شکمی توسط دستگاه سونوگرافی دامپزشکی، شاید دامپزشک از شما بخواهد حیوان
خانگی شما به مدت 8 یا 12 ساعت ناشتا باشد و یا 3 تا 6 ساعت ادرار نکرده باشد. پر
بودن مثانه حیوان میتواند به ایجاد تصاویر بهتر از بعضی اندامها کمک کند. دستگاه
اکوی قلب حیوانات نیز مخصوص دامپزشکی می باشد.
آیا برای سونوگرافی حیوان خانگی
نیاز به بیهوش کردن حیوان است؟
این مورد کاملا بستگی به حیوان
خانگی و مشکل آن دارد. برخی از حیوانات خانگی بسیار بی قرار و ترسو یا تهاجمی بوده
و همکاری لازم را با دامپزشک به عمل نمیاورند. یا ممکن است انجام نمونه برداری
استرس زیادی به حیوان وارد کند. در این صورت ممکن است دامپزشک پس از بررسی وضعیت
سلامتی حیوان، بیهوش کردن یا تزریق آرامبخش به حیوان را تجویز نماید. درصورتیکه
حیوان نیاز به بیهوش شدن پیش از سونوگرافی داشته باشد، ممکن است دامپزشک از شما
بخواهد چند ساعت به حیوان خانگی خود آب و غذا ندهید.
آیا تراشیدن موی حیوان در ناحیه
سونوگرافی، لازم است؟
در اغلب موارد جواب این سوال مثبت
است. زیرا پروب دستگاه سونوگرافی دامپزشکی جهت ایجاد تصاویر واضح نیاز است با پوست
حیوان در تماس مستقیم باشد.
همه چیز را درباره کوتاه کردن موی سگ بدانید
کدام اندامهای حیوان خانگی شما
قابل بررسی توسط دستگاه سونوگرافی دامپزشکی نیستند؟
به طور کلی امکان سونوگرافی از
فضایی که مملو از هواست امکان پذیر نیست. در نتیجه امکان مطالعه و بررسی ریه حیوان
توسط سونوگرافی حیوانات امکان پذیر نمی باشد. (البته تومور داخل ریه چون از بافتی
متراکم تر ساخته شده، قابل مشاهده توسط سونوگرافی می باشد)
همچنین امکان بررسی استخوانهای
حیوان توسط سونوگرافی وجود نداردو برای این امر از دستگاه رادیولوژی دامپزشکی استفاده می شود.
چه زمان از نتیجه سونوگرافی مطلع
خواهید شد؟
معمولا تصاویر سونوگرافی بلافاصله
توسط تکنسین تصویربرداری حیوانات بررسی و ضبط شده و نتیجه یا ریپورت سونوگرافی
حیوان تایپ شده و در اختیار دامپزشک یا صاحب حیوان قرار می گیرد.